МОНГОЛ УЛС ДАХЬ ХӨДӨЛМӨР ЭРХЛЭЛТИЙН ХАРИЛЦААНД БИЕ ДААН ХӨДӨЛМӨР ЭРХЛЭГЧИЙН ЭРХ ЗҮЙН БАЙДЛЫГ ТОДОРХОЙЛОХ ХЭРЭГЦЭЭ, ШААРДЛАГА

Authors

  • Д.Отгонсүрэн Хувийн эрх зүйн тэнхимийн багш, цагдаагийн ахлах дэслэгч Author

DOI:

https://doi.org/10.63570/9zbt0826

Keywords:

Хөдөлмөр эрхлэлт , харилцаа, хувиараа

Abstract

Монгол Улс дахь Хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцаанд зохицуулагдаагүй байгаа “бие даан хөдөлмөр эрхлэгч”-ийн эрх зүйн байдал, нийгэм эдийн засгийн баталгаа, хөдөлмөр эрхлэлтийг судлан дүгнэлт өгөх зорилго агуулсан. Хөдөлмөрийн харилцаанд зарим бүлгийн иргэдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг тодорхойлон, эрх зүйн зохицуулалтыг хийсэн ч “Бие даан хөдөлмөр эрхлэгч”-ийн зохицуулалтыг орхигдуулсан бөгөөд “Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих тухай хууль” бусад хууль тогтоомжид дурдсан нэр томьёо, тавигдах үндсэн шаардлагын хүрээнд “Хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч”-ийн ангилад нийцэхгүй байгаа тул “Бие даан хөдөлмөр эрхлэгч” -ийн эрх зүйн зохицуулалтыг бий болгох хэрэгцээ шаардлага үүссэн байна. Хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцаанд бие даан хөдөлмөр эрхэлж, эрсдэл нөхцлөө өөрөө биечлэн хариуцаж, түүнийхээ хариу төлбөрөөр амьжиргааныхаа үндсийг бүрдүүлдэг, судалгаа, бүртгэлд “ажилгүй”, “хувиараа” гэх тодотголтой иргэдийн нийгмийн харилцааг зохицуулахад эрдэмтэн судлаачдын анхаарлыг хандуулахад энэхүү өгүүллэг ач холбогдолоо өгнө гэж үзэж байна. Энэ талаарх судалгаа, дүгнэлт эрдэмтэн судлаачдын бүтээлд одоогоор дурдагдаагүй байна.

Author Biography

  • Д.Отгонсүрэн, Хувийн эрх зүйн тэнхимийн багш, цагдаагийн ахлах дэслэгч

    Дотоод хэргийн их сургууль Эрх зүй, нийгмийн ухааны сургууль Хувийн эрх зүйн тэнхимийн багш, цагдаагийн ахлах дэслэгч

References

Александрович, Ш. С. (2022). Теория труда : учебник. Москва. https://e-univers.ru/upload/iblock/70d/fvus5asekeqn452l88qm2h8no075rt8p.pdf Гаргасан

Баасан, Л. (2021). Хөдөлмөрийн эрх зүй: ерөнхий анги. Улаанбаатар.

Билгүүн, Б. (2023). Нийгмийн халамж, үйлчилгээнд хамрагдсан хүний тоо өмнөх мөн үеэс 39,500-аар нэмэгджээ. ikon.mn: https://ikon.mn/n/30b2-ээс Гаргасан

Иргэний хууль, Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл: №07, 32 дугаар бүлэг 359 дүгээр зүйл. (Улсын их хурал 2002).

Крицкая, М. (2024). На что рассчитывать самозанятым в 2025 году. Контур журнал: https://kontur.ru/articles/4818-ээс Гаргасан

Нийгмийн халамжийн тухай хууль, Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл: №08 (Улсын их хурал 2012).

Татварын ерөнхий хууль, Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл: №226, 1.43-р зүйл. (Улсын их хурал 2019).

Үндсэн хууль, Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл №1 (Улсын их хурал 1922).

Үндэсний статистикийн хороо. (2023). ҮСХ:Нийгмийн халамжийн үйлчилгээнд хамрагдчдын тоо. Ulaanbaatar News LLC: https://ubn.mn/p/38308-ээс Гаргасан

Үндэсний статистикийн хороо. (2024). Албан бус хөдөлмөр эрхлэгчид, хөдөлмөр эрхлэлтийн статусаар, хүйс, бүс, аймаг, нийслэлээр, жилээр. Статистикийн мэдээллийн нэгдсэн сан: https://www.1212.mn/mn/statistic/statcate/573055/table-view/DT_NSO_0400_082V7-ээс Гаргасан

Хөдөлмөрийн тухай хууль, Төрийн мэдээлэл эмхэтгэл: №31, Ерөнхий анги: дугаар зүйл 5.1.2 (Улсын их хурал 2021).

Downloads

Published

2025-03-30

How to Cite

Дэчинбэгз, О. (2025). МОНГОЛ УЛС ДАХЬ ХӨДӨЛМӨР ЭРХЛЭЛТИЙН ХАРИЛЦААНД БИЕ ДААН ХӨДӨЛМӨР ЭРХЛЭГЧИЙН ЭРХ ЗҮЙН БАЙДЛЫГ ТОДОРХОЙЛОХ ХЭРЭГЦЭЭ, ШААРДЛАГА. Хууль сахиулахуй, 41(1), 115-123. https://doi.org/10.63570/9zbt0826

Similar Articles

1-10 of 11

You may also start an advanced similarity search for this article.