МЕТАВЕРС ЕРТӨНЦИЙН ШИНЭ ТӨРЛИЙН ГЭМТ ХЭРГҮҮД БА МАГАДЛАХ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ШИНЭ ТӨРӨЛ ҮҮСЭХ НЬ

Authors

  • Г.Гантулга Дотоод хэргийн их сургуулийн Шинжлэн магадлахуйн ухааны сургуулийн Шинжлэн магадлахуй судлалын төвийн эрдэм шинжилгээний ахлах ажилтан-багш, цагдаагийн хошууч Author

DOI:

https://doi.org/10.63570/tdhjfc38

Keywords:

Метаверс, метакрим, гэмт хэргийн төрөл, , шинжлэн магадлахуйн төрөл, тусгай мэдлэг, цахим шинжлэн магадлахуй

Abstract

Цахим технологийн эрин зуунд дэлхийн хөгжил урьд хожид байгаагүйгээр хурдацтай хөгжиж байна. Олон төрлийн технологийн дунд мэдээллийн технологийн шинэ түвшин, дэлхийг хэрэх дараагийн харилцааны талбар бол метаверс юм.

Хүн төрөлхтний хөгжлийн цаг хугацаанд хамгийн үсрэнгүй, богино хугацаанд хөгжиж буй цаг үе нь бидний одоо амьдарч буй мэдээллийн технологийн эрин. Хоёроос гурван арваны тэртээ зөвхөн уран сэтгэмжит зохиогчийн тархинаас гарган буулгасан, уран зөгнөлт киноноос харах боломжтой байсан робот, киборг, телепат, цаг хугацааны аялал, виртуал ертөнц, аватараар төлөөлөн амьдрах зэрэг тухайн үед байж боломжгүй санагддаг байсан зүйлс мэдээллийн технологийн үсрэнгүй хөгжлийн үр дүнд бодит биеллээ олжээ. Үүний нэг нь виртуал ертөнцийн амьдралыг бодит биелэл болгосон метаверс юм. Аливаа зүйлс үүсэж хөгжихийн хэрээр муу үр дагавар ч гарах эрсдэлтэй. Метаверс ертөнц Монгол Улсад “Гүюг” нэртэй цахим тоглоомын платформыг эс тооцвол төдийлөн хөгжөөгүй шинэ сэдэв боловч дэлхий дахинд хэдийнээ олон улсын судалгааны байгууллагын анхааралд орсон сэдэв болжээ.

Энэ өгүүллээрээ уран зохиолд л байсан, хүн өөрийнхөө хүссэн дүрээр амьдрах боломжийг олгох виртуал ертөнц бодит амьдралд биеллээ олоод буйг танин мэдэхүйн түвшинд судалж, тухайн ертөнцийн гэмт хэргийн төрлийг тодорхойлж, олон улсын байгууллагуудын байр суурийг судалж, Монгол Улсын шинжлэн магадлах ухаан бэлэн байгаа эсэхэд хариулт эрэхийг зорилоо.

References

Лхагвасүрэн, Б. (2018). Шинжлэн магадлах ухаан. Улаанбаатар.

Очирбат, Т. (2019). Шинжлэн магадлахуйн онол, эрх зүй, зохион байгуулалтын асуудал. Улаанбаатар.

Мэдээллийн аюулгүй байдлын газар. (2021). Метаверс нийтлэл. Улаанбаатар.

Ritterbusch, M., Smith, J., & Lee, K. (2023). Defining the metaverse: A systematic literature review. IEEE Transactions on Emerging Topics in Computing. DOI: 10.xxxx/IEEE2023xxxxx

Unread.today. (2022). Unread.today news publication. Retrieved from https://www.unread.today

Song, H. J. (2022). A study on the types of crime and scalability in the metaverse. Journal of the Society of Disaster Information, 18(1), 12–25. DOI: 10.xxxx/JSDI2022xxxxx

Anonymous. (2023). Forecasting cyber crimes in the age of the metaverse. International Journal of Cybersecurity Studies, 5(3), 45–58. DOI: 10.xxxx/IJCS2023xxxxx

Gartner. (2022). Gartner predicts 25% of people will spend at least one hour per day in the metaverse by 2026. Retrieved from https://www.gartner.com

Citi Global Perspectives and Solutions. (2022). Metaverse and money: Decrypting the future. Retrieved from https://www.citigroup.com

Trend Micro. (2022). Metaverse or metaworse? Cybersecurity threats against the internet of experiences. Retrieved from https://www.trendmicro.com

Interpol. (2024). A law enforcement perspective: Metaverse. International Policing Review, 12(4), 75–89. DOI: 10.xxxx/IPR2024xxxxx

Tseng, W., Chang, L., & Hsu, T. (2022). The dark side of perceptual manipulations in virtual reality. Journal of Virtual Reality Studies, 10(2), 123–145. DOI: 10.xxxx/JVRS2022xxxxx

Gomez, R., Patel, S., & Ali, M. (2023). A scoping study of crime facilitated by the metaverse. Criminal Justice and Virtual Society Review, 7(3), 34–50. DOI: 10.xxxx/CJVSR2023xxxxx

World Economic Forum. (2023). Metaverse privacy and safety. Retrieved from https://www.weforum.org

Kamoun, F., Iqbal, F., Zeresenay, S., Khalid, Z., Ikuesan, R., & Abraham, S. (2024). Metaverse forensics: A preliminary analysis of opportunities and challenges. International Journal of Digital Forensics, 15(1), 25–40. DOI: 10.xxxx/IJDF2024xxxxx

Longman Dictionary. (n.d.). Retrieved from https://www.longmandictionaries.com

Empire State University. (n.d.). Definition section. Retrieved from https://www.esu.edu

Collins Dictionary. (n.d.). Retrieved from https://www.collinsdictionary.com

Downloads

Published

2025-04-08

How to Cite

Гантулга. (2025). МЕТАВЕРС ЕРТӨНЦИЙН ШИНЭ ТӨРЛИЙН ГЭМТ ХЭРГҮҮД БА МАГАДЛАХ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ШИНЭ ТӨРӨЛ ҮҮСЭХ НЬ. Хууль сахиулахуй, 40(4), 186-196. https://doi.org/10.63570/tdhjfc38

Similar Articles

1-10 of 91

You may also start an advanced similarity search for this article.

Most read articles by the same author(s)