ХҮНСНИЙ БОДЛОГЫН ҮР АШГИЙН БА БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ ХҮНСНИЙ АЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫН ҮНЭЛГЭЭ
Газар тариалангийн гол нэрийн бүтээгдэхүүний жишээн дээр
DOI:
https://doi.org/10.63570/qwz27z26Keywords:
хүнсний бүтээгдэхүүний хангамж, бодит хэрэглээний коэффициент, үнэлгээний шалгуур, үр ашигAbstract
Монгол Улсын Үндэсний статистикийн хорооноос хүнсний бүтээгдэхүүнүүдийн хүртээмж хүн амын хэрэгцээнд хангалтгүй, хоол хүнсээр дамжих өвчний дэгдэлт 58.3 хувиар буурсан ч өвчилсөн хүний тоо 28.8 хувиар өссөн, хотын хүн амын хүнсний аюулгүй байдалд өртөх магадлал хөдөөгийнхөөс өндөр байна гэж судалгаандаа дүгнэсэн. Хүнсний аюулгүй байдал нь аливаа улс гүрний хувьд тухайн орны эдийн засаг, нийгмийн хөгжил, хүн амын амьдрал, эрүүл мэндийн цогц асуудлыг шийдвэрлэх бодлого юм (Дамдинсүрэн, 2002 ). Үүнтэй холбоотойгоор Монгол Улсын хүнсний салбарт хэрэгжүүлж буй бодлогын үр ашгийг үнэлэх, хүн амын газар тариалангийн салбарын гол нэрийн бүтээгдэхүүн болох төмс, хүнсний ногоо, жимс, жимсгэний хангамжийн өнөөгийн байдлыг тодорхойлох, хүнсний аюулгүй байдлын түвшинг үнэлэх зорилго дэвшүүлсэн.
Хүнсний бодлогын үр ашгийг үнэлэхдээ эдийн засаг, нийгэм, санхүүгийн үр ашгийн үзүүлэлтүүдийг индексийн аргаар, газар тариалангийн гол нэрийн бүтээгдэхүүний хүнсний аюулгүй байдлын үнэлгээг хүнсний аюулгүй байдлын индекс (ХАБИ)-ийг статистикийн мэдээллийн нэгдсэн сан( www.1212.mn)гийн мэдээллийг ашиглан тооцлоо. Үүний үр дүнд 2017-2022 онд хэрэгжүүлсэн хүнсний бодлогын үр ашиг дунд зэрэг буюу 0.6, газар тариалангийн гол нэрийн бүтээгдэхүүний хүнсний аюулгүй байдал 5 оноогоор үнэлэгдэж хүнсний аюулгүй байдлын түвшин доогуур байгааг илэрхийлж байна.
References
Capone.R Bilali H, D. P. (2014). Food System Sustainability and Food Security. Journal of Food Security, 13-22.
Grace D, M. G. (2015). International agricultural research to reduce food risks: case studies on aflatoxins. Food security , 569-582.
Policybrief. (2006 оны 06 2). reliefweb. reliefweb: https://reliefweb.int/report/world/policy-brief-food-security-issue-2-june-2006-ээс Гаргасан
UNICEF. (2017). Монгол улсын хүн амын хоол тэжээлийн тулгамдаж буй асуудал. Улаанбаатар: Эрүүл мэндийн яам.
Алтухов. (2014). Парадигма продовольственной безопасности страны в современных условиях. Экономика сельского хозяйства России., №11. с.4-12.
Антомошкина. (2016). Аграрная политика: Эффективность и условия оптимизации. Продовольственная Политика и Безопасность, 131-143.
Бакей, А. (2023). Монгол Улсын хүнсний аюулгүй байдал, шим тэжээлийн тулгамдсан асуудлууд. Улаанбаатар: Соёмбо Принтинг.
Васильевна, М. И. (2018). Оценка продовольственной безопасности как направление социально-экономической диагностики региона. Economics: Yesterday, Today and Tomorrow, 452-460.
Ганболд, Б. (2021). Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын төсвийн зарлагын шинжилгээ. Улаанбаатар хот.
Дамдинсүрэн, Л. (2002). Монгол Улсын хүнсний аюулгүй байдлын тулгамдсан зорилтууд. Хоол тэжээл-эрүүл мэнд” онол-практикийн бага хурал. Улаанбаатар.
Креативная, И. э. (2016). Аграрная политика: Эффективность и условия оптимазации. Продовольственная Политика и Безопасность, 131-143.
Ларионов. (2015). Продовольственная безопасность России. Продовольственная политика и безопасность, С. 47-58.
Милосредов. (2002). Аграрная политика России, С.543.
Михайлушкин, Т. (2012). Приоритеты аграрной политики . Международный сельскохозяйственный журнал, С. 10-16.
Монгол Улсын Үндэсний статистикийн хороо. (2021). Хүнсний аюулгүй байдлын статистик үзүүлэлтүүд. Уб.,.
Үндэсний аудитын газар. (2022). audit.mn. audit.mn: https://audit.mn-ээс Гаргасан
Үндэсний статистикийн хороо. (2020). Эдийн засгийн аюулгүй байдал. Улаанбаатар: ҮСХ.
ҮСХ. (2022). Статистикийн мэдээллийн нэгдсэн сан. 1212.mn: https://www.1212.mn-ээс Гаргасан
ҮСХ. (2022). Хүнсний аюулгүй байдлын статистик үзүүлэлтүүд. Улаанбаатар: Үндэсний Статистикийн Хороо.
Хүнсний тухай хууль (Улсын их хурал 2012 оны 12 20). Legalinfo: https://legalinfo.mn-ээс Гаргасан
ХХААХҮЯ. (2022 оны 09 30). "Хүнсний хувьсгал" үндэсний хөдөлгөөн. "Хүнсний хувьсгал" үндэсний хөдөлгөөн: https://hunsniihuvisgal.mn-ээс Гаргасан
Энхмаа, Д. (2022). Хүнсний тухай хуулийн хэрэгжилтийн үр дагаварт хийсэн үнэлгээний үр дүнгээс. Стратегийн судалгаа, 142-153.
Downloads
Published
Issue
Section
Categories
License
Copyright (c) 2025 Хууль сахиулахуй
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
